Γιορκ, δούκας του-

(duke of York). Ένας από τους κυριότερους αγγλικούς τίτλους ευγενείας του 14ου και του 15ου αι. Τον έφεραν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Πρώτος κάτοχός του ήταν ο Εδμόνδος του Λάνγκλεϊ, γιος του Εδουάρδου Γ’. Από την εποχή των Στιούαρτ τον τίτλο έφερε ο δευτερότοκος γιος της δυναστείας που βασίλευε. Οι κυριότεροι δ. του Γ. ήταν: 1. Εδμόνδος του Λάνγκλεϊ (1341 – 1402). Ήταν γιος του Εδουάρδου Γ’. Παντρεύτηκε την Ισαβέλλα της Καστίλης. Διετέλεσε πολλές φορές αντιβασιλιάς την εποχή του Ριχάρδου Β’ και είχε δηλώσει υποταγή στον Ερρίκο Δ’. Μετά την επανάσταση του 1399 αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή. 2. Εδουάρδος Πλανταγενέτης (1373 – 1415). Ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Εδμόνδου (βλ. 1.). Βοήθησε τον Ριχάρδο Β’ εναντίον των αριστοκρατικών φατριών (1397) και πήρε τον τίτλο του πρωτοστράτορα. Μετά την επανάσταση του 1399 αντιτάχθηκε στον βασιλιά και τέθηκε στην υπηρεσία του Ερρίκου Ε’ της Γαλλίας. Σκοτώθηκε στο Αζενκούρ. 3. Ριχάρδος (1411 – 1460). Ήταν ανιψιός του Εδουάρδου του Πλανταγενέτη και γιος του Ριχάρδου του Κέιμπριτζ και της Άννας Μόρτιμερ. Μετά τον θάνατο του θείου του και την εκτέλεση του πατέρα του (1415), έγινε ο μοναδικός κληρονόμος του οίκου του Γιορκ. Επειδή η μητέρα του καταγόταν από το Λάιονελ της Κλαρεντίας, τα δικαιώματα του Ριχάρδου στον θρόνο της Αγγλίας μπορούσαν να θεωρηθούν επικρατέστερα εκείνων του Ερρίκου ΣΤ’. Η πιθανότητα να συμβεί αυτό ανησύχησε τη βασιλική οικογένεια και τους Μποφόρ, επίδοξους κληρονόμους από τον κλάδο των Λάνκαστερ, οι οποίοι βάλθηκαν, με τη βοήθεια της βασίλισσας, να εξοστρακίσουν τον επικίνδυνο αντίπαλό τους. Το 1455, ο Ριχάρδος, αφού προσεταιρίστηκε μια μερίδα της αριστοκρατίας, αντέδρασε δυναμικά. Έτσι άρχισε ο περίφημος πόλεμος των Δύο Ρόδων. Μετά τη νίκη του στη μάχη του Σεντ Oλμπάνς, ο δ. του Γ. απέκτησε ισχυρότατη επιρροή στην κυβέρνηση. Λίγο αργότερα η νίκη των συμμάχων του στο Νόρθαμπτον (1460) φαινόταν να του εξασφαλίζει τη διαδοχή. Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, όμως, νικήθηκε και σκοτώθηκε από τα στρατεύματα της βασίλισσας.